Η Χαλκιδική αποπνέει μια συγκινητική ιστορία που για χιλιάδες έτη έχει επηρεάσει την πλούσια παράδοση και τον πολιτισμό της περιοχής.
Παρακάτω θα βρείτε μια σύντομη περιγραφή του ρόλου της Χαλκιδικής στην ελληνική ιστορία.
Μυθολογία: Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία η Χαλκιδική ήταν γνωστή στην αρχαιότητα ως «Φλέγρα» (τόπος της φωτιάς). Οι Θεοί του Ολύμπου, με επικεφαλής τον Δία πάλεψε μια επική μάχη εδώ, εναντίον των παιδιών της Γαίας (Μητέρα Γη) και του Ουρανού. Αυτή η μάχη ήταν γνωστή ως Γιγαντομαχία (Σύγκρουση των Γιγάντων).
Το πρώτο «πόδι» της Χαλκιδικής, η Κασσάνδρα πήρε το όνομά της από τον Κάσσανδρο, βασιλιά της Μακεδονίας. Η χερσόνησος Σιθωνία ονομάστηκε μετά από τον Σίθων, γιο του Ποσειδώνα, του ελληνικού θεού της θάλασσας. Και το Όρος Άθως, η τρίτη χερσόνησος πήρε το όνομά της από το γίγαντα Άθω ο οποίος πολέμησε και έριξε ένα βουνό στο Δία, αστόχησε και προσγειώθηκε στη θάλασσα.
Προϊστορική εποχή: Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο σπήλαιο των Πετραλώνων (περίπου 40χλμ από το IstionClub) έχουν δείξει ότι η Χαλκιδική έχει καταληφθεί 700.000 χρόνια πριν από τον προϊστορικό άνθρωπο "Αρχάνθρωπο" (ArchanthropusEuropaeusPetraloniensis). Ένα κρανίο που βρέθηκε στο σπήλαιο Πετραλώνων χρονολογείται στα 200.000 χρόνια.
Πρώτες αποικίες: Κατά τη διάρκεια της νεότερης προ-Χριστιανικής ιστορίας οι πρώτες κοινότητες που είναι γνωστές ότι έχουν ζήσει στη Χαλκιδική κατά προσέγγιση, 4000 π. Χ. ήταν Πελληνείς της Πελοποννήσου και Θρακικής καταγωγής.
Οι Πελληνείς της Πελοποννήσου στάθμευσαν στην Σκιώνη της Κασσάνδρας, μετά τον Τρωικό πόλεμο για να ξεχειμωνιάσουν. Λέγεται μάλιστα ότι οι αιχμάλωτες Τρωαδίτισσες, που έφεραν μαζί τους οι άποικοι, τους έκαψαν τα πλοία, αναγκάζοντάς τους να τις παντρευτούν και να μείνουν για πάντα μαζί τους στη Σκιώνη.
Ο πληθυσμός της Χαλκιδικής αυξήθηκε σημαντικά τον 8ο αιώνα π. Χ., όταν ένας μεγάλος αριθμός των αποίκων έφθασαν από την Χαλκίδα, εκ τούτου το όνομα Χαλκιδική.
Όλυνθος, η πιο σπουδαία πόλη κατά τη διάρκεια του 5ου αιώνα π. Χ., καταλήφθηκε από τους Πέρσες, όταν η Χαλκιδική έφερε τους Έλληνες στον Περσικό πόλεμο. Από το 486-483 π. Χ., ο βασιλιάς των Περσών, Ξέρξης, πέρασε τρία χρόνια εκσκαφών ενός καναλιού κατά μήκος του Ισθμού της χερσονήσου του Άθω για να επιτρέψει τη διέλευση-εισβολή του στόλου του 483 π. Χ..
Μετά την ήττα των Περσών από την Ελλάδα, στη μάχη της Σαλαμίνας το 480 π. Χ., στην Όλυνθο και την Ποτίδαια, οι πολίτες της Χαλκιδικής, ξεσηκώθηκαν και είχε ως αποτέλεσμα να διώξουν τους Πέρσες μακριά.
Ο Αριστοτέλης και ο Μέγας Αλέξανδρος: Το 384 π. Χ. ο Αριστοτέλης γεννήθηκε στα Στάγειρα, ένα χωριό στην ανατολική ακτή της Χαλκιδικής. Ο Αριστοτέλης ήταν μαθητής του μεγάλου φιλοσόφου Πλάτωνα και ένας από τους πιο γνωστούς και πιο σημαντικούς φιλοσόφους όλων των εποχών.
Μετά το θάνατο του Πλάτωνα ο Αριστοτέλης επηρέασε πολλές υφιστάμενες και καθόρισε αρκετές νέες επιστήμες και θέματα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται, η Αισθητική, η Βιολογία, η Ηθική, η Κυβέρνηση, η Γλωσσολογία, η Λογική, η Μεταφυσική, η Μουσική, η Φυσική, η Ποίηση, η Πολιτική, η Ρητορική, το Θέατρο, και η Ζωολογίας. Ο Αριστοτέλης θεωρείται από πολλούς ως ο ουσιαστικότερος μελετητής και επιστήμονας στην ιστορία.
Μεταξύ 356 και 323 π. Χ., ο Αριστοτέλης δίδαξε τον Μέγα Αλέξανδρο, τον γιο του Φιλίππου Β, βασιλιά της Μακεδονίας. Ο Αριστοτέλης ίδρυσε μια βιβλιοθήκη στο Λύκειο που με τη βοήθειά του συνέβαλε στην δημιουργία πολλών εκατοντάδων βιβλίων. Ως επικεφαλής της Βασιλικής Ακαδημίας της Μακεδονίας δίδαξε επίσης δύο άλλους μελλοντικούς βασιλιάδες: τον Πτολεμαίο και τον Κάσσανδρο.
Το 348 π. Χ. Χαλκιδική έγινε μέρος του βασιλείου του Φιλίππου της Μακεδονίας. Αργότερα, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, νέες πόλεις ιδρύθηκαν στη Χαλκιδική: Ουρανούπολη, Κασσανδρεία και Αντιγόνεια.
Παρακμή και Διάλυση: Το 168 π. Χ. Χαλκιδική έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αυτό άρχισε μια μακρά περίοδο παρακμής καθώς οι πόλεις τέθηκαν υπό τον έλεγχο των Ρωμαίων εμπόρων. Κατά τους αιώνες ακολούθησε μετά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Τον 6ο αιώνα μ. Χ. οι Χαλκιδικιώτες υπέφεραν από επιθέσεις των Ούννων. Στους αιώνες ακολούθησαν και οι επιθέσεις από τους Καταλανούς και τους Βενετούς αντίστοιχα.
Προσπάθειες για την Ελευθερία: Το 1430 μ. Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Χαλκιδική που την είχαν λάβει από τους Βενετούς. Μερικές δεκαετίες αργότερα η Οθωμανική αυτοκρατορία καλύπτει ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια. Η Οθωμανική κατοχή στην Ελλάδα διήρκησε σχεδόν 400 χρόνια, μέχρι τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1821 μ. Χ., στην οποία η Χαλκιδική έλαβε επίσης μέρος. Η Χαλκιδική, ωστόσο, απελευθερώθηκε και ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα μόνο μετά τον Μακεδονικό Πόλεμο το 1912.
Νέο Ξεκίνημα: Ένα νέο κεφάλαιο ανέτειλε στην ιστορία της Χαλκιδικής με την άφιξη των χιλιάδων προσφύγων από τη Μικρά Ασία, περίπου 30 νέα χωριά «ξεφύτρωσαν», όπως για παράδειγμα η Νέα Φώκαια, Νέα Σκιώνη, Νέα Πλάγια και Νέα Μουδανιά.
Μέχρι σήμερα η επιρροή της Ελληνικής - Μακεδονικής ρίζας είναι προφανής και αναμφίβολα βρίσκεται σε κάθε πτυχή της Χαλκιδικής: στους ανθρώπους και τις παραδόσεις τους, στα έθιμα, στον πολιτισμό, στα τραγούδια, και την πίστη αλλά επίσης και στην αρχιτεκτονική των κτιρίων.
Αρχαιολογικοί χώροι
Τα πιο σημαντικά αρχαία μνημεία στη Χαλκιδική είναι το θεματικό πάρκο του Αριστοτέλη, καθώς και οι αρχαιότερες πόλεις της Ακάνθου, η Όλυνθος, η Τορώνη και τα Στάγειρα.
Θρησκευτικές τοποθεσίες
Η θρησκεία έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στη Χαλκιδική. Υπάρχουν πολλές τοποθεσίες που αξίζει να επισκεφτούν, όπως το μοναστήρι "Ζωγράφου" στην περιοχή των Νέων Μουδανιών, τα μοναστήρια του "Ευαγγελισμού της Θεοτόκου" και "Ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης" τα οποία βρίσκονται στην περιοχή της Ορμύλιας, το μοναστήρι "Άγιος Πρόδρομος» (Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου) στη Μεταμόρφωση, καθώς και της «Αγίας Αναστασίας Φαρμακολύτριας" (Στα ορεινά της Χαλκιδικής), για να αναφέρουμε μερικές.
Άγιον Όρος
Πάντως, το σημαντικότερο από τα θρησκευτικά μέρη, είναι τα μνημειώδες μοναστήρια που βρίσκονται στην άβατο του Αγίου Όρους, το τρίτο πόδι της Χαλκιδικής, το οποίο έχει ένα Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCOαπό το 1988.
"Μεγίστης Λαύρας" ιδρύθηκε το 963 μ. Χ. από τον την Βυζαντινή μοναχό Αθανάσιος ο Αθωνίτης και είναι το πρώτο, μεγαλύτερο και σημαντικότερο από τα 20 μοναστήρια που υπάρχουν σήμερα. Στα χρόνια που ακολούθησαν πιο μεγάλες Μονές ιδρύθηκαν από μοναχούς από τη Βουλγαρία, τη Γεωργία, τη Ρουμανία, τη Ρωσία και τη Σερβία.
Υπάρχουν επίσης αρκετές μικρές κοινότητες των μοναχών που ονομάζονται ασκητές του Αγίου Όρους. Πρόκειται για οργανωμένα σαν χωριά, με γραφικά Καλύβια και Κελιά που βρίσκονται γύρω από ένα κεντρικό κτίριο. Μερικοί ασκητές μοναχοί κατοικούν στις πλαγιές του βουνού και ζουν σε σπήλαια (ησυχαστήρια).
Το Άγιο Όρος είναι πλούσιο στην παράδοση της αγιογραφίας, που χρονολογείται από τους μεσαιωνικούς χρόνους και φημίζεται για τα καταστήματα πολυάριθμων αγιογράφων.
Περίπου 2.000 μοναχοί ζουν στη μοναστική πολιτεία και ακολουθείται αυστηρά μια καθημερινή ρουτίνα, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο και τη Βυζαντινή ώρα. Όλα τα μοναστήρια κλείνουν τις πύλες τους κατά το ηλιοβασίλεμα και δεν ξανά ανοίγουν πριν από την ανατολή του ηλίου. Πριν από το πρώτο φως της ημέρας οι καμπάνες των μοναστηριών, καλούν τους μοναχούς στη πρωινή τους προσευχή.
Σε μια συγκεκριμένη ημέρα κάθε μονή διαθέτει έναν μεγάλο εορτασμό προς τιμήν του τιμητικού του Αγίου. Η πιο σημαντική γιορτή που πραγματοποιείται στις 15 Αυγούστου (Ιουλιανό ημερολόγιο 28 Αυγούστου) προς τιμήν της Παρθένου Μαρίας. Η αφιέρωση του Αγίου Όρους στην Παναγία είναι τόσο ισχυρή ώστε να ονομάζεται το "Περιβόλι της Παναγίας" και καμία άλλη γυναίκα δεν επιτρέπεται να πατήσει το πόδι της πάνω σε αυτό το μέρος.
Το Άγιο Όρος θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα στη Βόρεια Ελλάδα και οπωσδήποτε αξίζει να δείτε.
